
هجوم شهرکنشینان صهیونیست برای تملیک زمینهای فلسطینیان در کرانه باختری
کرانه باختری، یکی از مناطق اشغالی فلسطین، در سالهای اخیر شاهد افزایش چشمگیر حملات و اقدامات خشونتآمیز شهرکنشینان صهیونیست برای تصاحب زمینهای فلسطینیان بوده است. این اقدامات، که اغلب با حمایت یا سکوت نیروهای نظامی رژیم صهیونیستی انجام میشود، بخشی از سیاست گستردهتر اشغال و گسترش شهرکسازی غیرقانونی است که با هدف تغییر بافت جمعیتی و جغرافیایی منطقه و تضعیف حقوق فلسطینیان صورت میگیرد. این پدیده که ایرانیان با آن به عناوین شرخری و زمینخواری آشنا هستند، در اراضی اشغالی صورت و جنبه آشکارا و جنایتکارانه به خود میگیرد. این مقاله به بررسی این پدیده و ارائه چند مثال مشخص از این حملات میپردازد.
زمینه تاریخی و سیاسی
پس از اشغال کرانه باختری توسط رژیم صهیونیستی در جنگ ۱۹۶۷، شهرکسازی غیرقانونی در این منطقه آغاز شد. این شهرکها، که طبق حقوق بینالملل غیرقانونی هستند، به مرور زمان گسترش یافته و هماکنون بیش از ۷۰۰ هزار شهرکنشین در حدود ۲۵۰ شهرک و پاسگاه غیرقانونی در کرانه باختری و قدس شرقی ساکن هستند. این شهرکسازیها نه تنها زمینهای فلسطینیان را مصادره کرده، بلکه با ایجاد محدودیتهای گسترده در تردد، دسترسی به منابع آب و کشاورزی، و تخریب زیرساختها، زندگی روزمره فلسطینیان را مختل کرده است.
از زمان آغاز جنگ غزه در اکتبر ۲۰۲۳، حملات شهرکنشینان در کرانه باختری شدت بیشتری یافته است. گزارشها نشان میدهد که این حملات با هدف اخراج فلسطینیان از زمینهایشان و ایجاد فضای رعب و وحشت انجام میشود. بر اساس دادههای سازمان ملل، از اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون بیش از هزار حمله توسط شهرکنشینان علیه فلسطینیان ثبت شده که منجر به آوارگی بیش از ۱۳۹۰ نفر، از جمله ۶۶۰ کودک، شده است.
مثالهای مشخص از حملات شهرکنشینان
- حمله به مدرسه ابتدایی عرب الکعابنه در اریحا (سپتامبر ۲۰۲۴)
شهرکنشینان اشغالگر به مدرسه ابتدایی «عرب الکعابنه» در منطقه المعرجات در شمال غربی اریحا حمله کردند. در این حمله، دانشآموزان و معلمان با چوب و وسایل دیگر مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و هفت نفر مجروح شدند. وزارت آموزش و پرورش فلسطین این حمله را محکوم کرد و آن را تلاشی برای ایجاد اختلال در آموزش و پرورش کودکان فلسطینی و ترویج رعب و وحشت دانست. این اقدام نمونهای از هدفگیری عمدی زیرساختهای آموزشی برای تضعیف جامعه فلسطینی است. - هجوم به مسجد بیت شیخ در خربة طانا (مارس ۲۰۲۵)
گروهی از شهرکنشینان صهیونیست با همراهی نیروهای نظامی به مسجدی در روستای خربة طانا در شمال کرانه باختری حمله کردند. آنها اموال مسجد را تخریب کرده، منبر را شکستند، و فرشها و وسایل برقی را نابود کردند. نمازگزاران حاضر در مسجد مورد بازرسی و آزار قرار گرفتند و مجبور شدند ساعتها در حیاط مسجد روی زمین بنشینند. این حمله نه تنها نقض حرمت اماکن مذهبی بود، بلکه تلاشی برای ارعاب جامعه محلی محسوب میشود. - آتش زدن خودروها و اموال در شهرک ام صفا (مارس ۲۰۲۵)
شهرکنشینان صهیونیست به شهرک ام صفا در کرانه باختری یورش برده و سه خودرو متعلق به فلسطینیان را به آتش کشیدند. این حمله در حالی رخ داد که ارتش اشغالگر ورودیهای اصلی شهرک را بسته و تردد فلسطینیان را محدود کرده بود. رئیس شورای شهرک ام صفا اعلام کرد که این شهر سالهاست از حملات مکرر شهرکنشینان و مصادره زمین رنج میبرد، و این اقدامات منجر به ایجاد فضای ترس و اضطراب دائمی برای ساکنان شده است. - ایجاد پاسگاههای غیرقانونی و خشونت در خربت زنوتا
سازمانهای مرتبط با شهرکنشینان، با حمایت مالی و لجستیکی دولت اسرائیل، پاسگاههای غیرقانونی جدیدی در کرانه باختری ایجاد کردهاند. به عنوان مثال، در روستای خربت زنوتا، شهرکنشینان با حصارکشی مانع بازگشت فلسطینیان به خانههایشان شدند و با خشونت آنها را از زمینهایشان بیرون راندند. این اقدامات با تحریمهای بینالمللی، از جمله از سوی آمریکا و بریتانیا، علیه برخی شهرکنشینان افراطی مواجه شده، اما همچنان ادامه دارد.
پیامدها و واکنشها
این حملات نه تنها منجر به آوارگی، شهادت و جراحت فلسطینیان شده، بلکه خسارات گستردهای به اموال و زیرساختهای آنها وارد کرده است. بر اساس گزارشها، در نیمه اول سال ۲۰۲۵، بیش از ۱۱۲۸۰ مورد تجاوز توسط شهرکنشینان و نیروهای اشغالگر در کرانه باختری ثبت شده که شامل مصادره زمین، تخریب منازل، قطع درختان (بهویژه درختان زیتون)، و ایجاد موانع جغرافیایی بوده است.
دفتر حقوق بشر سازمان ملل و دیگر نهادهای بینالمللی بارها این اقدامات را محکوم کرده و خواستار توقف شهرکسازی و خشونتها شدهاند. دیوان دادگستری بینالمللی نیز در ژوئیه ۲۰۲۵ اشغال طولانیمدت کرانه باختری و قدس شرقی را غیرقانونی اعلام کرد و خواستار تخلیه تمامی شهرکها شد. با این حال، حمایتهای سیاسی و مالی برخی دولتها، بهویژه آمریکا در دورههایی مانند ریاستجمهوری دونالد ترامپ، به تشدید این اقدامات کمک کرده است.
نتیجهگیری
صهیونیستها از طریق تشکیل باندهای سازمانیافته و با حمایت نیروهای نظامی رژیم اشغالگر، به زمینخواری و تملیک غیرقانونی اموال و زمینهای فلسطینیان در کرانه باختری میپردازند. این باندها، که اغلب شامل شهرکنشینان افراطی هستند، با حملات خشونتآمیز، تخریب منازل، آتش زدن محصولات کشاورزی مانند درختان زیتون، و ایجاد پاسگاههای غیرقانونی، فلسطینیان را از زمینهایشان آواره میکنند. به عنوان مثال، در روستاهایی مانند خربت زنوتا و ام صفا، شهرکنشینان با حصارکشی زمینها و تخریب اموال، مانع دسترسی فلسطینیان به داراییهایشان میشوند. این اقدامات، که با حمایت مالی و سیاسی دولت اسرائیل و سکوت برخی قدرتهای جهانی انجام میشود، نقض آشکار حقوق بینالملل است و با هدف تغییر بافت جمعیتی و جغرافیایی منطقه، حقوق اساسی فلسطینیان را پایمال میکند.
هجوم شهرکنشینان صهیونیست به زمینهای فلسطینیان در کرانه باختری بخشی از استراتژی گستردهتر رژیم صهیونیستی برای تسلط بر این منطقه و اخراج فلسطینیان است. این اقدامات، که با خشونت، تخریب، و مصادره همراه است، نه تنها نقض آشکار حقوق بشر و قوانین بینالمللی است، بلکه مانعی جدی در برابر صلح و عدالت در منطقه ایجاد میکند. جامعه بینالمللی، از جمله سازمانهای حقوق بشری و دولتها، باید اقدامات قاطعتری برای توقف این تجاوزات و حمایت از حقوق فلسطینیان انجام دهد. در غیر این صورت، چرخه خشونت و آوارگی در کرانه باختری ادامه خواهد یافت و امید به راهحلی عادلانه برای منازعه فلسطین و اسرائیل بیش از پیش کمرنگ خواهد شد.
دکتر امیرعلی رستم داودپور
دبیرانجمن قانون و شفا